Oyuncu Özellikleri - Football Manager 2015

FM 2015 oyununda bir futbolcunun sahadaki performansını belirleyen en önemli faktör, oyuncu özellikleridir. Oyuncunun profiline girdiğinizde, bu özellikler 3 grup halinde listelenir. Teknik(kaleciler için Kalecilik), Zihinsel ve Fiziksel. Bu özellikler 1-20 arası değerler alırlar. 1 en zayıf, 20 en iyi değeri gösterir. Ancak bu değerin düşük olmasının daha iyi olacağı bazı istisnalar da var.



Bir oyuncunun yeteneğini, oyuncu özellikleri sayesinde doğru bir biçimde belirleyebilmek için bu özelliklerin birbirleriyle nasıl etkileşim halinde olduklarını bilmemiz lazım. Oyuncunun profilinde görünen özellikler ve profilde yer almayan gizli özellikler ile ilgili açıklamalar, yazının devamında yapılacak. Ayrıca oyuncu özelliklerinin farklı kombinasyonlar oluşturarak bir araya gelmesiyle ortaya çıkan yeteneklerini de farklı bir başlıkta ayrıntılı olarak incelemiştik.

KALECİLİK ÖZELLİKLERİ

• Hava Üstünlüğü (Aerial Ability): Kalecinin zıpladığında ellerinin ne kadar yükseğe ulaşacağını belirler. Kalecinin hava üstünlüğü özelliği, diğer bölgelerde oynayan futbolcuların Zıplama özelliğine eşdeğerdir. Hava topuna çıkan kaleciyle forvet karşılaştırılırken, kalecinin hava üstünlüğü özelliğine, forvetin zıplama özelliğine bakılır. Zıplama yeteneği kalecilerde sadece ceza alanı dışına çıkarak topa kafa vurmaya çalıştığında aktif olur.
• Bölge Hakimiyeti (Command of Area): Ceza alanına atılan toplara kalecinin sahip olmaya çalışıp çalışmayacağına etki eden özelliktir. Sahip olma girişimlerinin başarısını Bölge Hakimiyeti özelliği belirlemez. Başarı oranını belirleyen; hava üstünlüğü, elle kontrol, önsezi, karar verme ve pozisyon alma özellikleridir.
• İletişim (Communication): Kalecinin defansla ne kadar başarılı bir şekilde iletişim kuracağını ve defansı organize edeceğini belirler. Yüksek iletişim olması, daha düzenli bir defans ve daha az hata olacağını gösterir.
• Eksantriklik (Eccentricity): Kalecinin beklenmeyen ve riskli hareketler gerçekleştirme isteğini belirler. Çok yüksek olmasının iyi olmadığı, istisna özelliklerden birisidir. Kalecinin topu alıp dribbling yapması, ceza sahasının dışına çıkıp top sürmesi, rakip forvetlerin üstüne gidip geçmeye çalışması gibi riskli hareketlere sebep olur.
•  Elle Kontrol (Handling): Kalecinin topu yakalamaya çalışırkenki becerisini gösterir. Bu değer ne kadar yüksekse, kalecinin topu elinden kaçırma veya topu sektirme şansı da o kadar düşüktür.
• Ayak Gücü (Kicking): Kalecinin topu ne kadar uzağa tekmeleyebileceğini belirler. Ama bu atılan topların isabetini ayak gücü özelliği belirlemez. Bunun için yaratıcılık özelliklerinin yanında önsezi, karar verme, takım oyunu ve vizyon özellikleri de kalecinin degaj ve pas verimliliğinde etkilidir.
• Bire Bir (One on Ones): Birebir pozisyonlarda kalecinin ne kadar başarılı olacağını belirler.
• Refleksler (Reflexes): Kalecinin çekilen şutlara ne kadar iyi tepki vereceğini belirler.
• Ani Çıkış (Rushing Out): Ceza alanına doğru gelen toplara kalecinin çıkıp çıkmama kararının ne kadar iyi olacağını belirler. Bu çıkışın hızını Ani Çıkış belirlemez. Hızı belirleyen; Hız ve Hızlanma özellikleridir.
• Yumruklama Eğilimi (Tendency To Punch): Kalecinin tutulabilecek bir hava topunu yumruklama eğilimini belirler. Topu yumruklama kararında; önsezi, konsantrasyon, soğukkanlılık ve karar verme özellikleri de etkilidir. Yumruklama eğilimi yüksek olan bir kaleci, defansın üzerinde çok fazla baskı oluşturabilir. Ama elle kontrolü düşük olan kalecilerde yüksek yumruklama eğilimi olması faydalı olacaktır.
• Topu Elle Oyuna Sokma (Throwing): Kalecinin topu takım arkadaşlarına elle ne kadar isabetli atacağını belirler. Bu atışın mesafesini belirleyen özellik ise güç özelliğidir.

TEKNİK ÖZELLİKLER

• Köşe Vuruşları (Corners): Oyuncunun korner vuruşunu hedefine ne kadar isabetli atacağını belirler. Köşe vuruşlarındaki diğer etkili özellikler için duran toplar başlığını inceleyebilirsiniz.
• Orta Yapma (Crossing): Oyuncunun topu uzak alandan rakip ceza sahasına ne kadar isabetli ortalayabileceğini belirler.
• Dribbling: Futbolcunun koşarken topu ne kadar iyi kontrol edebileceğini belirler.
• Bitiricilik (Finishing): Futbolcunun şut çekmek istediği noktaya ne kadar isabetli vuruşlar yapabileceğini belirler.
• İlk Kontrol (First Touch): Futbolcunun ne kadar iyi bir şekilde topu alıp sonraki hedefine göndereceğini belirler.
• Serbest Vuruş Kullanma (Free Kick Taking): Oyuncunun topu doğrudan veya dolaylı yoldan istediği noktaya ne kadar isabetli bir şekilde gönderebileceğini belirler. Duran toplar başlığında daha farklı ayrıntılar bulabilirsiniz.
• Kafa Vuruşu (Heading): Futbolcunun topu kafayla istediği yere ne kadar isabetli göndereceğini belirleyen özelliktir.
• Uzaktan Şutlar (Long Shots): Oyuncunun ceza alanı dışından ne kadar isabetli şutlar çekebileceğini belirleyen özelliktir.
• Uzun Taç (Long Throws): Futbolcunun taç atışını ne kadar uzağa ve ne kadar isabetli atacağını belirler. Taç atışıyla ilgili diğer özellikler için duran toplar başlığına bakabilirsiniz.
• Markaj (Marking): Rakip oyuncuya yakın bir yerde pozisyon alıp, onun top almasını engelleme işini ne kadar iyi yapacağını belirleyen özelliktir.
• Pas (Passing): Oyuncunun topu hedefe ne kadar isabetli bir şekilde paslayacağını belirleyen özelliktir.
• Penaltı Kullanma (Penalty Taking): Oyuncunun ne kadar isabetli penaltı kullanabileceğini belirler. Penaltı kullanırken etkili olan diğer özellikler için duran toplar sayfasına bakabilirsiniz.
• Top Kapma (Tackling): Oyuncunun faul yapmadan topu rakipten alabilme becerisinin seviyesini belirler.
• Teknik (Technique): Oyuncunun toplayken zorlu teknik hareketleri (falsolu top, vole vurma, uzun paslar, uzaktan şutlar) ne kadar başarılı yapacağını belirler.

ZİHİNSEL ÖZELLİKLER

•  Agresiflik (Agression): Oyuncunun fiziksel mücadele gerektiren durumlara girmeyi seçme kararını ve bu pozisyonda ne kadar efor sarf edeceğine karar vermesini belirleyen özelliktir. Fiziksel mücadele gerektiren durumlar; top kapma mücadelesi, markaj yapma, rakipten top çalmaya çalışma gibi durumlardır. Sportmenlik dışı hareketler doğrudan agresiflik özelliğinden etkilenmez. Gizli özellikler olan Çirkeflik (Dirtiness) ve Sportmenlik özelliklerinden etkilenir.
• Önsezi (Anticipation): Oyuncunun hem kendi takımının hem de rakip takımın oyuncularının ne yapacağını ne kadar iyi bir şekilde gerçekleştireceğini belirler. Yüksek önsezi özelliği, oyuncunun girdiği pozisyonlara daha çabup tepki vermesini sağlar.
• Cesaret (Bravery): Sakatlık ve acı riski yüksek olan hareketleri gerçekleştirme eğilimini belirler. Düşük cesaret özelliği değeri, oyuncunun kaçamak oynamasına neden olur.
• Soğukkanlılık (Composure): Oyuncunun maç sırasında karar verirken veya pozisyona girerken zihinsel baskıdan ne kadar az etkileneceğini belirler. Zihinsel baskı; rakip oyuncular tarafından markaj yapıldığında, önemli pozisyonlarda ve net gol pozisyonlarında oluşabilir.
• Konsantrasyon (Concentration): Maç sırasında karar verirken odağını ne kadar az kaybedeceğini belirler. Maç sırasında belli bir aşamadan sonra futbolcu odağını kaybeder. Konsantrasyon özelliği ne kadar yüksekse bu aşama da o kadar geç gerçekleşir.
• Karar Verme (Decisions): Oyuncunun seçenekleri ne kadar iyi bir şekilde değerlendirip hangi hareketi seçeceğine, bu hareketi ne zaman ve nasıl gerçekleştireceğine etki eden özelliktir. Karar verme özelliği, aynı adı taşıyan Karar Verme Zihinsel Yeteneği için en önemli özelliktir.
• Kararlılık (Determination): Zihinsel olarak zor anlarda bile(takım gerideyken, takım olarak kötü performans sergiliyorken) oyuncunun pozisyonlarda ne kadar çaba göstereceğini belirler. 
• Özel Yetenek (Flair): Oyuncunun topa sahipken beklenmedik bir hareket (sağından atıp solundan geçmek gibi) gerçekleştirme olasılığını belirler.
• Liderlik (Leadership): Oyuncunun takım arkadaşları için ne kadar motivasyon ve ilham kaynağı olduğunu gösterir. Takım kaptanı seçerken en önemli özelliktir.
• Topsuz Alan (Off the Ball): Oyuncunun top yokken ve takım atak yapıyorken sahada ne kadar iyi yer alacağını, takım arkadaşları için ne kadar iyi boş alan yaratacağını belirleyen özelliktir. Hücum yaparken kullanılan topsuz alan özelliğinin defansif durumlardaki karşılığı pozisyon alma özelliğidir.
• Pozisyon Alma (Positioning): Takım savunma yaparken oyuncunun sahada ne kadar iyi bir defansif pozisyon alacağını belirler. Pozisyon almanın hücum yaparkenki karşılığı Topsuz Alan özelliğidir.
• Takım Oyunu (Teamwork): Futbolcunun taktiksel görevlerini ne kadar iyi takip edeceğini, takım arkadaşlarının pozisyonlarının ve hareketlerinin farkındalığını belirleyen özelliktir. Takım Oyunu özelliği yüksek bir oyuncu takım arkadaşlarıyla birlikte hareket ederken, bu özellik düşük olan oyuncular daha şahsi oynarlar. Örneğin gol pozisyonlarında pas vermek yerine kendileri şut çekme eğilimleri daha yüksektir.
• Vizyon (Vizyon): Oyuncunun topa sahipken sahip olduğu seçenekleri gözlemleme becerisini belirler. Vizyon özelliği yüksek olan oyuncular daha çok seçenek görecekleri için pozisyonlarda daha iyi karar alma ihtimalleri de yüksektir. Ancak karar verme yeteneği özellikleri bu kararın ne kadar iyi olacağını belirler.
• Çalışkanlık (Work Rate): Futbolcunun maç sırasında ne kadar fiziksel efor sarf edeceğini belirler.

FİZİKSEL ÖZELLİKLER

• Hızlanma (Acceleration): Oyuncunun maksimum hızına ne kadar çabuk çıkabileceğini belirler.
• Çeviklik (Agility): Oyuncunun ne kadar iyi hareket edeceğini, ne kadar iyi yön değiştirebileceğini gösteren özelliktir.
• Denge (Balance): Futbolcunun fiziksel mücadelelerde ayakta kalabilmesini etkileyen özelliktir.
• Zıplama (Jumping Reach): Oyuncunun zıpladığında kafasının ne kadar yükseğe ulaşabileceğini belirler. Diğer tüm özellikleri eşit olduğu düşünüldüğünde, kafaya çıkan iki oyuncu arasında boyu uzun olanın topa müdahale etme şansı daha yüksek olacaktır.
• Vücut Zindeliği (Natural Fitness): Oyuncu sakatlandığında veya antrenman yapmadığında durumunu ne kadar uzun süre muhafaza edebileceğini, yaşlandıkça fiziksel özelliklerinin ne kadar geç düşeceğini, maç yorgunluğuna ne kadar geç yakalanacağını etkileyen özelliktir.
• Hız (Pace): Futbolcunun maksimum hızına çıktığında ne kadar hızlı koşabileceğini etkileyen özelliktir.
• Dayanıklılık (Stamina): Oyuncunun maç sırasında kondisyonunu ne kadar iyi koruyabileceğini belirler. 
• Güç (Strength): Oyuncunun  rakibe ne kadar iyi bir şekilde fiziksel güç uygulayacağını belirleyen özelliktir.

GİZLİ ÖZELLİKLER

Profilde görünen özellikler ve kişilik özellikleri dışında bir de doğrudan göremediğimiz, 6 adet gizli özellik vardır ama değerleri bilinmez. Ancak antrenörleriniz ve gözlemcileriniz raporlarında bu gizli özelliklerden "oyuncunun artıları ve eksileri" şeklinde bahsederler.

1.  Uyum (Adaptability): Oyuncunun yeni bir ülkeye ne kadar çabuk alışabileceğini belirler. Özellikle bulunduğunuz ülkede daha önce hiç oynamamış oyuncuların gözlemci raporlarında bu özelliğe dikkat etmek isteyebilirsiniz.
2. Süreklilik (Consistency): Oyuncunun herhangi bir maçta tam yeteneğini gösterme ihtimaline etki eder. Süreklilik, sadece teknik ve zihinsel özellikleri etkiler.
3. Çirkeflik (Dirtiness): Oyuncunun avantaj sağlamak için kuralları ihlal etme eğiliminin derecesini gösterir. Gözlemci raporlarında "Sinirine Hakim Olma" şeklinde görünüyor.
4. Önemli Maçlar (Important Matches): Oyuncunun büyük maçlarda, stresi yüksek maçlarda iyi bir performans göstermesini etkiler.
5. Sakatlık Eğilimi (Injury Proneness): Maçlarda ve antrenmanlarda sakatlanma ihtimalini gösterir. Geçmiş sakatlıklarına bakarak sakatlık sıklığına göre bir tahminde bulunulabilir.
6. Çok Yönlülük (Versatility): Oyuncunun yatkınlığı olmayan pozisyonlarda ne kadar iyi oynayabileceğini gösterir.